Dziecko w świecie finansów
Oferta bankowa skierowana do dzieci i młodzieży jest coraz szersza. Posiadanie przez dziecko konta bankowego przestaliśmy postrzegać, jako fanaberię, a zaczęliśmy traktować jako przygotowanie do dorosłego życia.
Nie istnieje w Polsce system, który uczyłby młodych ludzi jak zarządzać pieniędzmi i jak poruszać się w sferze instytucji finansowych. Taka edukacja odbywa się dopiero na poziomie szkoły średniej. Ma ona jednak dwie ogromne wady – po pierwsze, przekazuje jedynie wiedzę szczątkową, a po drugie, odbywa się stanowczo za późno. Współczesny świat wymaga od młodych ludzi sprawnego poruszania się w świecie finansów, inaczej wkroczenie w dorosłość może stanowić dla nich szok. Chcąc zapewnić naszym dzieciom jak najlepszy byt finansujemy dodatkowe zajęcia, kupujemy dobre ciuchy, sponsorujemy wszelkie rozrywki i zachcianki, dajemy kieszonkowe, które często powiększamy o dodatkowe wsparcie. Zapominamy, że dziecko przyzwyczajone do otrzymywania pieniędzy, nie będzie potrafiło zarządzać swoimi funduszami, gdy rozpocznie dorosłe życie. Dlatego właśnie edukacja finansowa powinna być stopniowo wprowadzana w życie dzieci i młodzieży.
Kon ta dla młodzieży
Niemal każdy bank ma w swojej ofercie konto dla nastolatka. Według przepisów bankowych, może je założyć osoba w wieku od 13. do 18. roku życia. Wniosek o założenie takiego konta musi jednak być poparty zgodą jednego z rodziców. Konta dla młodzieży zazwyczaj są bezpłatne, zarówno za prowadzenia, jak i korzystanie z kart do bankomatu. Niektóre banki wymagają jednak, aby dokonać określonych czynności, które zwolnią z opłat za kartę i prowadzenie konta np. comiesięczna wpłata w wysokości min. 100 zł lub płatność kartą dokonana na kwotę 100 zł. Samo prowadzenie konta nie różni się niczym od konta, jakie zawierają dorośli. Nasze dziecko ma dostęp do karty bankomatowej (z limitem płatności zbliżeniowej 50 zł), może założyć konto oszczędnościowe z dość wysokim oprocentowaniem (około 3%), a także ma dostęp do płatności internetowych. Jednak konto dziecka ma pewne obostrzenia. To rodzice ustalają limity wypłat i transakcji, a także mają wgląd w historię konta. Dzięki temu wiesz, na co Twoje dziecko przeznacza swoje kieszonkowe.
Kon ta dla dzieci
Niektóre banki, podążając za trendami rynku, wprowadziły także możliwość założenia konta dla dzieci poniżej 13. roku życia. Pierwszym było PKO BP z ofertą PKO Junior. Konto dla najmłodszych działa podobnie jak konto dla młodzieży, jest jednak połączone z kontem rodzica, który ma nie tylko wgląd w transakcje dokonywane przez dziecko, ale także musi autoryzować jego przelewy, co pozwala uniknąć np. wyłudzenia pieniędzy od dziecka lub wydania jego oszczędności na niepotrzebny zakup. Z tego powodu konto dla dziecka musi być założone w tym samym banku, w którym konto ma rodzic. Konta dla najmłodszych charakteryzują się dobrym oprocentowaniem, które wynosi w przypadku PKO Junior 4,5% naliczane w ramach tygodniowej kapitalizacji odsetek. Takie konta połączone są także ze specjalnymi serwisami edukacyjnymi dla dzieci, dzięki którym nasze pociechy mogą uczyć się i poznawać specyfikę funkcjonowania sfery finansów.
Rachunki dla najmłodszych
Istnieją dwa rodzaje kont dla dzieci. Pierwszy, to konto założone przez rodzica, który systematycznie wpłaca na nie pieniądze. Fundusze na nim zgromadzone mogą być wypłacone przez dziecko po osiągnięciu przez nie konkretnego wieku, wskazanego przez rodzica w umowie np. 24. Rok życia. Rozwija się jednak rynek kont oszczędnościowych zakładanych przez młodzież do kont osobistych. Młodzież może przelewać na nie swoje oszczędności z kieszonkowego, urodzin, imienin czy prac dorywczych. Przelewy mogą być dokonywane także przez rodziców, którzy chcą np. wesprzeć dziecko w zbieraniu pieniędzy na pierwsze auto. Konta takie oprocentowane są na ok. 1,5% w skali roku. Prowadzenie takiego konta i dokonywane przelewy są bezpłatne. Przekazanie środków nie wiąże się z utratą odsetek, a ważność konta wygasa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Konta oszczędnościowe można założyć także dziecku poniżej 13. roku życia, jednak wtedy zarządzaniem konta zajmują się rodzice.
Uważaj zakładając konto
Przede wszystkim należy zapoznać się z ogólnymi warunkami umowy i sprawdzić, w jakich sytuacjach bank nalicza opłaty np. za używanie karty bankomatowej. Ważne jest także, aby sprawdzić co dzieje się z kontem po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Zazwyczaj konta takie są przedłużane, jednak wysokość oprocentowania zmienia się, a opłaty za prowadzenie konta mogą wzrosnąć. Warto także sprawdzić tabelę opłat za różne transakcje np. przelewy, wypłaty z bankomatów czy otrzymanie dokumentów od banku (wyciągi, zaświadczenia o stanie rachunku itp.). Takie dokumenty często obłożone są opłatami, chyba że ich udzielanie odbywa się drogą elektroniczną.
Dzięki kontom dla dzieci i młodzieży:
- rodzice wiedzą, na co dzieci przeznaczają swoje pieniądze;
- dzieci uczą się odpowiedzialności oraz zarządzania finansami, uczą się oszczędzać;
- niektóre czynności, jak zakupy przez internet, czy doładowania telefonu, stają się prostsze. Również rodzice mogą łatwiej przekazywać dziecku pieniądze np. zakładając zlecenie stałego przelewu, zamiast comiesięcznego przekazywania kieszonkowego w gotówce;
- chronione są pieniądze dzieci – to szczególnie ważne w przypadku wyjazdów na wakacje, kolonie czy obozy młodzieżowe, na które dzieci nie muszą zabierać dużych ilości gotówki;
- dzieci zyskują rabaty – niektóre konta bankowe dla dzieci i młodzieży powiązane są z rabatami i promocjami np. do sieci sklepów, restauracji lub szkół językowych;
- nastolatkowie zyskują poczucie „bycia dorosłym”, co pozwala budować ich autonomiczną pozycję w społeczeństwie.
Artykuł pochodzi z listopadowego (2015) Magazynu finansów osobistych CASH, wydawanego przez Notus Doradcy Finansowi.