Bliski koniec „Rodziny na swoim”?

Opublikowane: 18 stycznia 2011

W dniu dzisiejszym rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania, określającym ramy prawne w jakich funkcjonuje Program „Rodzina na Swoim”. Zmiany na jakie zdecydowała się Rada Ministrów, są w naszej opinii zbyt restrykcyjne i istnieje duże ryzyko tego, że ich ewentualne wprowadzenie w życie w tym właśnie kształcie, doprowadzi do samoczynnego wygaszenia się programu, jeszcze przed zaplanowanym na 31 grudnia 2012 r. oficjalnym jego zakończeniem

Warto w tym miejscu przypomnieć, że 22 października ubiegłego roku, Ministerstwo Infrastruktury zaproponowało, aby w ramach kolejnej już nowelizacji ustawy: określić maksymalny wiek kredytobiorcy na poziomie 35 lat, wyłączyć z kredytowania mieszkania pochodzące z rynku wtórnego, poszerzyć katalog osób uprawionych do skorzystania z Programu o „singli” oraz zmniejszyć współczynnik kształtujący poziom limitu cenowego z 1,4 do 1,2.

Dziś rząd na dwie pierwsze propozycje Ministerstwa Infrastruktury przystał, ale na rozszerzenie katalogu osób uprawionych już się nie zgodził, a wskaźnik obniżył jeszcze bardziej, bo do poziomu 1,1.

Nasz komentarz
Tak jak podkreśliliśmy na wstępie zmiany na jakie zdecydowała się Rada Ministrów, są w naszej opinii zbyt restrykcyjne i istnieje duże ryzyko tego, że ich ewentualne wprowadzenie w życie w tym właśnie kształcie, doprowadzi do samoczynnego wygaszenia się programu, jeszcze przed zaplanowanym na 31 grudnia 2012 r. oficjalnym jego zakończeniem.

Największe nasze obawy budzi fakt zmniejszenia współczynnika kształtującego poziom limitu cenowego z 1,4 do 1,1. Gdyby jego obniżka nie była tak duża, trochę mniej niepokoilibyśmy się faktem wykluczenia z Programu mieszkań z rynku wtórnego. A tak i to stanowi powód do zmartwień i to nie tylko dlatego, że w historii całego Programu, czyli od 2007 do teraz (bazujemy na danych do końca grudnia ub.r), kredyty na lokale z tego segmentu były zaciągane w 60,5% przypadków w ujęciu ilościowym i 53,6% w ujęciu wartościowym. Z kolei kwestia obniżenia pułapu wieku pozostaje naszym zdaniem bez wpływu na funkcjonowanie Programu, bo i tak w ujęciu historycznym RNS kredytobiorcy w wieku do 35 lat odpowiadali za wykorzystanie lwiej części Programu, a dokładnie to za jego 78,5% – udział w ujęciu liczbowym. Nieposzerzenia katalogu o jednoosobowe gospodarstwa domowe, w ogóle nie ma co komentować, bo od dłuższego czasu było już wiadomo, że w ramach zaciskania przez rząd pasa, na dodatnie do Programu kolejnego beneficjenta nie ma co liczyć.

1,1 załatwia wszystko
Zmniejszenie mnożnika kształtującego maksymalny poziom cen metra kwadratowego nabywanej nieruchomości z obecnie obowiązującego 1,4 do 1,1 spowoduje zmniejszenie podaży mieszkań dostępnych w ramach programu Rodzina na Swoim. Poniższa tabela przedstawia maksymalne poziomy cen metra kwadratowego nabywanej nieruchomości w obecnym kwartale oraz wysokość tych cen w sytuacji gdyby te poziomy były obecnie  ustalane już według propozycji rządu.

Znaczny spadek maksymalnej ceny metra kwadratowego spowoduje, że kryteria dla kredytów z dopłatami będzie spełniać niewielki odsetek oferowanych przez developerów mieszkań. Gdyby skala obniżek była mniejsza to po wyłączeniu rynku wtórnego wielu klientów zdecydowałoby się na zakup mieszkania od developera. Jednak po wejściu w życie proponowanych zmian osoby rozważające zaciągnięcie kredytu z dopłatami pozostaną w tym momencie bez możliwości wyboru – bardzo niewiele mieszkań będzie się kwalifikowało do Programu. Konsekwencją będzie praktyczne wygaszenie kredytów  z dopłatami już po wejściu w życie opisanych zmian, a nie dopiero z końcem 2012 roku jak jest to intencją rządu.